Co wspólnego mają przemoc domowa i znęcanie się? Oba są przestępstwami. Dochodzi do nich w związkach, które z natury rzeczy są zaburzone i nie są to zazwyczaj pojedyncze sytuacje, a wręcz przeciwnie. Trwają one latami i są ukrywane przed otoczeniem. Zazwyczaj przemoc w domu, dzieje się za zamkniętymi drzwiami, gdzie nie ma świadków, niezbitych dowodów a nami targa strach i obawa. Jak więc wydostać się z tego zaklętego kręgu obaw i bólu?
Główną cechą przemocy domowej jest to, że ma ona miejsce pomiędzy członkami wspólnego gospodarstwa, niezależnie od tego, czy są to partnerzy, dzieci czy osoby starsze. Statystycznie najczęściej dotyka kobiety. Nawet ponad jedna trzecia kobiet doświadczyła w swoim życiu jakiejś formy przemocy domowej. Do grup szczególnie narażonych na przemoc należą także: osoby starsze, niepełnosprawne, dzieci, czyli ci najbardziej bezbronni członkowie rodziny. Nie zapominajmy jednak, że również mężczyźni mogą być ofiarami przemocy domowej. Przemoc domowa może przybierać różne formy. Zdarza się również, że będąc ofiarą przemocy bardzo długo nie zdajesz sobie z niej sprawy. Najczęstsze formy przemocy to: przemoc fizyczna (bicie, kopanie, wyrywanie włosów), psychiczna (poniżanie, ignorowanie, wyśmiewanie), słowna (przeklinanie, wyzwiska), ekonomiczna (niszczenie rzeczy osobistych, ograniczanie dostępu do finansów), społeczna (uniemożliwianie kontaktu ze znajomymi, rodziną) i seksualna (wymuszanie seksu, molestowanie).
Przemoc psychiczna wobec dzieci jest najtrudniejsza w rozpoznaniu. Dzieci zazwyczaj się nie skarżą, proszone potrafią ukrywać, że coś im doskwiera. Zazwyczaj jednak towarzyszą jej inne formy znęcania się. Przemoc psychiczna wobec dzieci polega na egzekwowaniu wyższości i władzy, jaką krzywdziciel ma nad dzieckiem i często z niej korzysta. Może to być częste strofowanie, stawianie dziecku wysokich wymagań, ciągłe porównywanie z innymi dziećmi. Może to być również celowe ograniczanie uwagi, które prowadzi do całkowitej ignorancji. Inną formą znęcania się psychicznego jest sytuacja, gdy dziecko jest świadkiem przemocy wobec innego członka rodziny i ma za zadanie to ukrywać. Takie dzieci mogą wtedy zachowywać się w sposób zamknięty, unikać kontaktów społecznych, mają trudności ze skupieniem, są nerwowe i przestraszone. Czasami występują także objawy fizyczne takie jak: taki, jąkanie, niekontrolowane oddawanie moczu w nocy lub bóle psychosomatyczne brzucha lub głowy.
Pamiętaj, że jest wiele narzędzi, które wspomogą w takiej sytuacji Ciebie oraz twoich bliskich, w tym dzieci. Nie bój się tego kroku. Zanim dojdzie do kolejnego aktu przemocy, możesz skontaktować się z jednym z ośrodków interwencyjnych dla osób zagrożonych przemocą domową. Placówki te udzielają wsparcia socjalnego i prawnego oraz pomocy psychologicznej. Oprócz praktycznych informacji, otrzymasz pomoc ekspertów, którzy pomogą Ci sporządzić tzw. plan bezpieczeństwa. Z jego pomocą można lepiej ocenić krytyczną sytuację, uciec, chroniąc siebie i ewentualnie innych domowników.
Na poziomie przeżyć psychicznych bezpośrednią konsekwencją przemocy jest szok i długotrwała trauma, czyli zespół stresu pourazowego. Często pojawia się zwątpienie we własną wartość, która była systematycznie umniejszana przez osobę stosującą przemoc, a także ciągłe poczucie winy i wstydu.
Być może żyjesz w związku, co do którego nie masz już żadnych złudzeń. Nie jesteś pewna, czy bardziej kochasz swojego partnera, czy bardziej go nienawidzisz, ale kieruje tobą głównie strach. Związki przemocowe bardzo często opierają się na skrajnej skali emocji. Boisz się odejść. I masz wątpliwości, czy i jak sobie poradzisz. Czy w ogóle dasz radę? Dezorientacja i strach to coś, z czym nie musisz zostawać sam. Celem psychoterapii, oprócz zrozumienia i wsparcia, jest także uruchomienie wewnętrznych zasobów i wiary w siebie. Pojawia się w nas wtedy ukryta odwaga i świadomość, że mogę żyć w inny sposób, jednym słowem: szczęśliwie. Przemocowy partner potrafi bardzo skutecznie nami manipulować i doskonale wyczuwa, kiedy powinien zmienić sposób odnoszenia się do nas. Szuka sposobów na “ugłaskanie”: jest hojny - daje niespodziewane prezenty i komplementy, obiecuje zmiany, tworzy niesamowite plany na wspólną przyszłość. Trudno w to nie uwierzyć, szczególnie jeśli bardzo tego chcemy. Jednak zazwyczaj nie jest to pierwszy raz, kiedy otrzymujesz takie zapewnienia.
Proces psychoterapeutyczny pomoże ci zrozumieć, jak działają mechanizmy w Twoim związku. Być może spędziłeś już swoje dzieciństwo w cieniu dominującego rodzica, albo miałeś bardzo podobne wzorce. Psychoterapeuta pomoże ci uzyskać spostrzeżenia i konteksty, które nadadzą Twojej sytuacji głębszego znaczenia. Pomoże ci to wyjść z cienia i spojrzeć na sytuację z poszanowaniem samego siebie i swoich granic.
Jeśli w Twojej okolicy nie ma właściwego eksperta, albo nie wiesz jak zacząć go szukać lub jako ofiara przemocy boisz się, że Twój partner zorientuje się, że gdzieś regularnie wychodzisz. Z pomocą przychodzi terapia online. Możesz się połączyć z dowolnego, bezpiecznego miejsca. W Hedepy znajdziesz psychoterapeutów z całej Polski oraz wyspecjalizowanych w temacie radzenia sobie z przemocą domową.
Jeśli stan zdrowia psychicznego zagraża Tobie lub osobom z Twojego otoczenia, niezwłocznie skontaktuj się z telefonem zaufania (pod numerem: 116 123).
Nasi psychoterapeuci lub Hedepy sp zoo. nie ponoszą odpowiedzialności za Twój stan zdrowia.