Syndrom wypalenia

Czym jest syndrom wypalenia?

Syndrom wypalenia, jest stanem, który w początkowym etapie podobny jest do przewlekłego stresu. Jednym z jego objawów jest zwykle nieprzyjemne uczucie zmęczenia, które stopniowo przechodzi w stan fizyczny.

Wypalenie przebiega zwykle w kilku etapach. Od poczucia, że musimy dać z siebie wszystko, aby praca została wykonana na czas i dobrze, przez stany lękowe, kiedy zdajemy sobie sprawę, że nasze oczekiwania nie są realistyczne, a wykonana praca może nie być nawet odpowiednio doceniona, aż po stany drażliwości, uczucie rozczarowania i tego, że nasza praca traci dla nas sens.

Objawy wypalenia

Pierwsze objawy zespołu wypalenia mogą objawiać się lekkim zmęczeniem, sporadycznymi problemami z zaśnięciem oraz sporadyczną niechęcią chodzenia do pracy. W kolejnej fazie wypalenia towarzyszą wyczerpanie, wahania nastroju, spadek wydajności i koncentracji, depresja i lęk, a także problemy w związku i obniżona samoocena

Jak poznać, czy wypalenie dotyczy i mnie?

Pierwsze objawy mogą być subtelne, ale stopniowo się będą nasilać. Mogą być zarówno psychiczne, jak i fizyczne.

Psychiczne objawy wypalenia obejmują:

• Rozdrażnienie
• Zły humor
• Wyczerpanie psychiczne
• Utrata zapału do pracy, ale także w życiu osobistym
• Obojętność lub negatywne nastawienie do pracy
• Uczucie niedoceniania
• Depresja
• Stany lękowe

Fizyczne objawy wypalenia mogą obejmować:

• Zaburzenia snu
• Zmęczenie
• Niechęć do jedzenia
• Problemy trawienne
• Zaburzenia pamięci i koncentracji
• Spadek wydajności

Jakie są etapy wypalenia?

Wypalenie zazwyczaj składa się z czterech etapów:

Etap 1:

Niewielkie niezadowolenie – nie jesteśmy jeszcze w pełni świadomi, że coś jest nie tak, ale trochę irytuje nas przeciążenie pracą.

Etap 2:

Nieświadome ignorowanie problemu – myśli i emocje stają się coraz bardziej nieprzyjemne, niezadowolenie może też objawiać się przenoszeniem złego nastroju na innych. Podświadomie opieramy się objawom.

Etap 3:

Świadome Odrętwienie – zaczynają pojawiać się objawy wypalenia, takie jak wyczerpanie, stres i lęk. Świadomie staramy się znieczulić te nieprzyjemne stany, ale to nie rozwiązuje problemu.

Etap 4:

Trauma – zespół wypalenia przechodzi w stan przewlekły, mogą pojawić się napady paniki, może dojść do całkowitego wyczerpania fizycznego i psychicznego.

Idealnym rozwiązaniem jest poradzenie sobie z zespołem wypalenia w pierwszej fazie, aby zapobiec dalszemu rozwojowi problemu. Im szybciej, tym lepiej!

Kto jest najbardziej narażony na wypalenie?

Syndrom wypalenia jest najczęściej związany z

• pracą w zawodach takich jak lekarze i pracownicy służby zdrowia,
• zawodami będącymi pod silną presją dostarczania wyników (menedżerowie),
• pracą z ludźmi.

Niespełnione oczekiwania związane z wykonywaną czynnością prowadzą do utraty motywacji, a na dłuższą metę przyczyniają się do rozwoju syndromu wypalenia.

Co zrobić, jeśli doświadczamy syndromu wypalenia?

Jak wyjść z syndromu wypalenia? Jeśli masz już do czynienia ze skutkami wypalenia, nie bój się poprosić o pomoc. Możliwości związane z poradnictwem psychologicznym i psychoterapią są teraz dostępne dla wszystkich. Pomogą ci one wydostać się z błędnego koła oczekiwań i zmęczenia, które od nich pochodzi.

Leczenie zespołu wypalenia

Najlepiej rozpocząć walkę z wypaleniem już po zauważeniu pierwszych objawów. To prawda, że na początku możemy nie postrzegać ich jako możliwe źródło większych problemów, ale im szybciej zareagujemy, tym szybciej możemy się ich pozbyć. Jeśli syndrom wypalenia dochodzi do etapu, w którym zauważalnie wpływa na nasze życie, warto oddać się w ręce eksperta.

Jak psychoterapia może mi pomóc w wypaleniu?

Psychoterapia to przestrzeń dla Ciebie. Podczas rozmowy z terapeutą możemy nazwać nasze podświadome wzorce myślowe i oceniać, czy należy je zachować, czy też najwyższa pora je zmienić. Pomoże także w procesie zmiany myślenia i zachowania, tak aby dalej nie powielać negatywnych i szkodliwych dla siebie wzorców.

Profilaktyka – jak uniknąć wypalenia?

Skuteczne zapobieganie syndromowi wypalenia polega na skupieniu się na swoim związku z pracą lub nauką i znalezieniem harmonii między nimi a życiem osobistym.  Dobrze jest być świadomym swoich oczekiwań i nadać im realistyczną formę. Zmniejszy to również ryzyko, że zainwestujemy zbyt dużo energii w pracę i będziemy pracować ponad nasze możliwości.

Pomoże również realizować własne zainteresowania i rozwijać życie towarzyskie. Nasze życie nabiera w ten sposób innego wymiaru i unikamy zmęczenia, które często pojawia się, gdy przez dłuższy czas skupiamy się tylko na jednej rzeczy.

Nawet w tej fazie profilaktyki konsultacja z psychoterapeutą lub coachem jest dobrym wyborem. Skonsultuj się z ekspertami, by inwestować w swój rozwój i czerpać z życia jak najwięcej.

Sprawdź się

Jeśli doświadczasz objawów, porozmawiaj z lekarzem lub skontaktuj się z psychologiem lub psychoterapeutą.

Możesz również sprawdzić się za pomocą szybkiego i niezawodnego testu online na zespół wypalenia zawodowego. Test zawiera łącznie 25 pytań i zajmie Ci około 5 minut.